Hoe groot is de invloed van zout op hoge bloeddruk echt? Ontdek de verrassende rol van insulineresistentie volgens Ben Bikman.
Zout: Traditioneel de schuldige bij hoge bloeddruk
Lange tijd werd zout gezien als de belangrijkste oorzaak van hoge bloeddruk (hypertensie). Het lichaam reguleert de zoutconcentratie door water vast te houden. Als je veel zout eet, houden je nieren water vast om de zoutconcentratie in je lichaam op peil te houden. Dit kan leiden tot een verhoging van de bloeddruk.
Vanwege dit mechanisme was het logisch om te denken dat het verminderen van zoutinname direct zou leiden tot een verlaging van de bloeddruk. Veel medische richtlijnen bevelen daarom een beperking van de zoutinname aan voor mensen met hypertensie.
De nuances van zoutinname en bloeddruk
Echter, studies tonen aan dat het verminderen van zoutinname slechts een minimaal effect heeft op de bloeddruk bij mensen met hypertensie. Het effect is vaak slechts één of twee punten. Dit suggereert dat zout niet de enige of zelfs de belangrijkste factor is bij het reguleren van de bloeddruk.
Het lichaam heeft immers een complex systeem om de bloeddruk te reguleren, en hoewel zout een rol speelt, is het slechts een deel van het grotere geheel. Andere factoren zoals genetica, levensstijl en voeding spelen ook een belangrijke rol.
Insulineresistentie: De echte boosdoener
Volgens Ben Bikman is insulineresistentie een belangrijke factor bij hoge bloeddruk. Insulineresistentie zorgt ervoor dat het lichaam meer zout vasthoudt en dat de bloedvaten vernauwen. Dit leidt tot een verhoging van de bloeddruk.
Het terugdringen van de inname van geraffineerde zetmelen en suikers is belangrijk, omdat deze de insulineproductie stimuleren. De DASH-dieet studie toonde aan dat het verminderen van suiker- en zetmeelinname de bloeddruk verlaagde, en niet zozeer het verminderen van zout. Sterker nog, het verminderen van zoutinname kan insulineresistentie juist verergeren. Als gezonde mensen minder zout gaan eten, worden ze insulineresistent.
De vier pijlers om insulineresistentie aan te pakken
Bikman noemt vier pijlers om insulineresistentie aan te pakken:
1. Beperk koolhydraten: Focus op het eten van hele vruchten en groenten en vermijd bewerkte producten, zoals chips, crackers, ontbijtgranen en brood.
2. Prioriteer proteïne: Eet voldoende eiwitten, vooral dierlijke eiwitten, omdat deze alle essentiële aminozuren bevatten. Eiwitten moeten altijd in combinatie met vetten gegeten worden.
3. Wees niet bang voor vetten: Vetten zorgen voor een verzadigd gevoel in combinatie met eiwitten. Het lichaam verteert eiwitten en vetten beter samen.
4. Vasten: Structureel vasten kan helpen, maar moet pas worden toegepast als de eerste drie pijlers onder controle zijn. Er zijn veel manieren om te vasten, zoals intermittent fasting of alternate day fasting. Als iemand al in ketose is, hoeft hij minder te vasten, omdat ketose de insulinespiegel al verlaagt.
In de context van de vier pijlers om insulineresistentie aan te pakken, is vasten de vierde pijler die volgens Ben Bikman cruciaal is, maar pas moet worden toegepast als de eerste drie pijlers (beperk koolhydraten, prioriteer proteïne, wees niet bang voor vetten) onder controle zijn. Hieronder meer uitleg over vasten:
- Wanneer vasten?: Vasten moet pas worden toegepast als de eerste drie pijlers onder controle zijn. Het lichaam moet eerst de kans krijgen zich aan te passen aan het verbranden van vet als brandstof, wat tijd kan kosten.
- Hoe vaak vasten?: Als iemand al in ketose is, hoeft diegene minder te vasten, omdat ketose de insulinespiegel al verlaagt.
- Manieren van vasten: Er zijn veel manieren om te vasten, zoals intermittent fasting of alternate day fasting. Er is geen juiste of foute manier van vasten.
- Effectiviteit van vasten: Structureel vasten kan een effectieve manier zijn om insulineresistentie aan te pakken.
- Voorbeeld van vasten: Het kan intermittent fasting zijn, waarbij je bijvoorbeeld één maaltijd per dag eet en de rest van de tijd vast. Of het kan alternate day fasting zijn, waarbij je om de dag vast.
- Ketose en vasten: Als iemand al in ketose is, hoeft diegene minder te vasten, omdat ketose de insulinespiegel al verlaagt. Iemand die al erg slank is en in ketose is, kan het moeilijk vinden om spiermassa te behouden als diegene frequent vast.
Waarom het lastig is om insulineresistentie te bestrijden
De principes zijn eenvoudig, maar de uitvoering is vaak lastig. Mensen hebben vaak een verslavingsachtige neiging tot koolhydraten. Zelfdiscipline is daarom essentieel, en soms kan het nodig zijn om professionele hulp te zoeken.
Daarnaast is onze moderne samenleving vol met verleidingen en gemaksvoedsel dat rijk is aan koolhydraten en suikers. Dit maakt het des te moeilijker om de juiste voedingskeuzes te maken en insulineresistentie effectief aan te pakken.
ref:
